Axit folic là dạng tổng hợp của vitamin B9, một loại vitamin B đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tế bào và DNA. Nó được tìm thấy độc quyền trong các loại vitamin và một số loại thực phẩm tăng cường. Ngược lại, vitamin B9 được gọi là folate khi nó xuất hiện tự nhiên trong thực phẩm. Đậu, cam, măng tây, cải Brussels, bơ và rau xanh đều chứa folate.
Lượng tham chiếu hàng ngày (RDI) cho loại vitamin này là 400 mcg đối với hầu hết người lớn. Nồng độ folate trong máu thấp có liên quan đến các vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như nguy cơ cao bị dị tật bẩm sinh, bệnh tim, đột quỵ và thậm chí một số bệnh ung thư. Tuy nhiên, axit folic dư thừa từ các thành phần bổ sung có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.
Dưới đây là 4 tác dụng phụ tiềm ẩn khi sử dụng quá nhiều axit folic.
1. Có thể che giấu sự thiếu hụt vitamin B12
Ăn nhiều axit folic có thể che giấu sự thiếu hụt vitamin B12. Cơ thể bạn sử dụng vitamin B12 để tạo ra các tế bào hồng cầu và giữ cho tim, não và hệ thần kinh của bạn hoạt động tối ưu.
Khi không được điều trị, sự thiếu hụt thành phần dinh dưỡng này có thể làm giảm khả năng hoạt động bình thường của não và dẫn đến tổn thương thần kinh vĩnh viễn. Tổn thương này thường không thể phục hồi, điều này làm cho chẩn đoán chậm trễ về tình trạng thiếu vitamin B12 trở nên đặc biệt đáng lo ngại. Cơ thể của bạn sử dụng folate và vitamin B12 rất giống nhau, có nghĩa là sự thiếu hụt một trong hai có thể dẫn đến các triệu chứng tương tự.
Một số bằng chứng cho thấy việc bổ sung axit folic có thể che dấu chứng thiếu máu hồng cầu khổng lồ do vitamin-B12 gây ra, có thể gây ra tình trạng thiếu hụt vitamin B12 cơ bản mà không bị phát hiện.
Do đó, những người gặp các triệu chứng như suy nhược, mệt mỏi, khó tập trung và khó thở nên thử kiểm tra nồng độ B12 để đảm bảo rằng bạn có bị thiếu vitamin này hay không.
2. Có thể đẩy nhanh sự suy giảm tinh thần liên quan đến tuổi tác
Lượng axit folic dư thừa có thể làm tăng tốc độ suy giảm tinh thần do tuổi tác, đặc biệt là ở những người có mức vitamin B12 thấp.
Một nghiên cứu ở những người khỏe mạnh trên 60 tuổi liên kết mức folate cao với sự suy giảm tinh thần ở những người có mức vitamin B12 thấp – nhưng không phải ở những người có mức B12 bình thường. Những người tham gia có nồng độ folate trong máu cao đạt được điều đó thông qua việc bổ sung nhiều axit folic dưới dạng thực phẩm bổ sung, chứ không phải thông qua việc ăn các thực phẩm giàu folate tự nhiên.
Một nghiên cứu khác cho thấy rằng những người có lượng folate cao nhưng lượng vitamin B12 thấp có thể bị mất chức năng não gấp 3.5 lần so với những người có các chỉ số máu bình thường. Các tác giả nghiên cứu cảnh báo rằng việc bổ sung axit folic có thể gây bất lợi cho sức khỏe tâm thần ở người lớn tuổi có mức vitamin B12 thấp.
3. Có thể làm chậm sự phát triển trí não ở trẻ em
Bổ sung đầy đủ folate trong thai kỳ là cần thiết cho sự phát triển não bộ của em bé và giảm nguy cơ dị tật. Bởi vì nhiều phụ nữ không nhận được RDI chỉ từ thực phẩm, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ thường được khuyến khích bổ sung axit folic. Tuy nhiên, nếu bổ sung quá nhiều axit folic có thể làm tăng tình trạng kháng insulin và làm chậm sự phát triển trí não ở trẻ.
Trong một nghiên cứu, trẻ em 4 và 5 tuổi có mẹ bổ sung hơn 1.000 mcg axit folic mỗi ngày khi mang thai – cao hơn Mức hấp thụ trên có thể dung nạp (UL) – đạt điểm thấp hơn trong các bài kiểm tra phát triển não bộ so với trẻ em của những phụ nữ mất 400–999 mcg mỗi ngày.
Một nghiên cứu khác liên kết nồng độ folate trong máu cao hơn trong thời kỳ mang thai với nguy cơ kháng insulin cao hơn ở trẻ em từ 9-13 tuổi.
Lời khuyên dành cho những người phụ nữ đang mang thai nên tránh uống nhiều hơn liều khuyến cáo hàng ngày là 600mcg thành phần bổ sung axit folic trong thời kỳ mang thai trừ khi có lời khuyên khác của chuyên gia y tế.
4. Có thể làm tăng khả năng hồi sinh ung thư
Vai trò của axit folic đối với bệnh ung thư dường như gấp đôi. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng việc tiếp xúc với các tế bào khỏe mạnh với mức axit folic thích hợp có thể bảo vệ chúng khỏi bị ung thư. Tuy nhiên, việc cho các tế bào ung thư tiếp xúc với vitamin có thể giúp chúng phát triển hoặc lây lan trở lại. Trong khi một số nghiên cứu ghi nhận sự gia tăng nhỏ nguy cơ ung thư ở những người dùng sản phẩm bổ sung axit folic, hầu hết các nghiên cứu đều báo cáo không có mối liên hệ nào cụ thể và cần phải nghiên cứu thêm.
Vì vậy, nguy cơ hồi sinh ung thư có thể phụ thuộc vào loại ung thư, cũng như tiền sử cá nhân của người đó. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy những người trước đây được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt hoặc đại trực tràng bổ sung hơn 1.000 mcg axit folic mỗi ngày có nguy cơ tái phát ung thư cao hơn 1,7-6,4%.
Như vậy, bổ sung quá nhiều axit folic có thể làm tăng khả năng phát triển và lây lan của tế bào ung thư, mặc dù vẫn cần nghiên cứu thêm. Điều này có thể đặc biệt bất lợi cho những người có tiền sử ung thư. Chính vì thế, để đảm bảo an toàn hãy bổ sung đúng liều lượng được khuyến cáo hoặc tham khảo ý kiến bác sỹ nếu bạn muốn bổ sung thêm thành phần này.
